Sỏi tiết niệu là một trong những nguyên nhân chính gây ra các căn bệnh đường tiết niệu ở cả nam và nữ. Khi sỏi không gây bế tắc đường tiết niệu, thì chúng không gây triệu chứng gì trầm trọng hay tổn thương gì đáng kể. Tuy nhiên, khi sỏi gây bế tắc, sẽ gây đau đớn, nhiễm trùng và suy giảm chức năng thận, thậm chí tử vong.
Sỏi tiết niệu hay sỏi niệu là những viên sỏi được hình thành do sự kết tinh tự nhiên của các tinh thể vô cơ trong nước tiểu. Đa phần chúng bắt đầu hình thành từ thận, di chuyển dọc theo đường đi của hệ tiết niệu và bài tiết ra ngoài nên nhiều người quen gọi là sỏi thận.
- Nguyên nhân gây bệnh sỏi thận:
Sự gia tăng bài tiết các chất hòa tan vào nước tiểu: Tang Calci, tăng Oxalat, tăng Cystine, tăng Acid Uric.
Các thay đổi về lý tính: Giảm lưu lượng nước tiểu làm cho nồng độ các loại muối và chất hữu cơ gia tăng. Nguyên nhân do thời tiết nóng bức, công việc nặng nhọc, uống ít nước,…
Đám randall.
Do bít tắc: Hệ tiết niệu bị bít tắc bẩm sinh hay mắc phải gây tồn đọng nước tiểu, gây ra các nguy cơ tạo sỏi.
- Triệu chứng thường gặp.
Triệu chứng cơ năng
Khi sỏi không di chuyển hoặc dính vào mô, hoặc sỏi san hô thì thường không có hoặc có ít triệu chứng dù có nhiễm trùng niệu.
Khi sỏi đã gây bế tắc có thể có các triệu chứng sau:
Các cơn đau: Đau lưng bụng hoặc vùng hông.
Tiểu ra máu đại thể do sỏi di chuyển làm tổn thương niêm mạc niệu.
Tiểu đục hoặc có mùi hôi: do nhiễm khuẩn niệu.
Thiểu niệu hoặc vô niệu: sỏi thận 2 bên tắc nghẽn hay sỏi thận trên thận độc nhất.
Tiểu đau hoặc gắt buốt
Tiểu ra sỏi
Triệu chứng toàn thân: có thể sốt cao lạnh run, buồn nôn hay nôn, phù toàn thân…
Khi có các triệu chứng cơ năng của sỏi thận như trên người bệnh nên thăm khám càng sớm càng tốt với bác sĩ chuyên khoa tiết niệu. Tại đây bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, tìm hiểu về bệnh sử và chỉ định thực hiện một số xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp CT dựng hình hệ tiết niệu, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu… để đưa ra kết luận rằng bệnh nhân có sỏi thận hay không.
Tuyệt đối không được chủ quan khi nghi ngờ mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu. Sỏi càng để kéo dài sẽ phát triển lớn, đe dọa gây ra nhiều biến chứng như nhiễm trùng đường tiết niệu, thận ứ nước, ứ mủ, giãn đài bể thận, suy thận…nếu phát hiện bệnh sớm, việc phòng ngừa và điều trị cũng hiệu quả hơn.
TRUNG TÂM Y TẾ TIÊN YÊN
Lý Thường Kiệt- Thị trấn Tiên Yên
Bác sĩ CKI: Trịnh Văn Thủy- Trưởng khoa Ngoại, điện thoại 0913153563